5 Nguyên nhân phổ biến gây hỏng bơm thủy lực

Bơm thủy là hệ thống quan trọng trong vận hành máy xúc, máy đào, máy nâng… Một khi bơm gặp sự cố, toàn bộ hoạt động của máy có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhiều lỗi hỏng không đến từ bơm, mà do vận hành sai hoặc bảo dưỡng không đúng cách. Trong bài viết này, Thuỷ Lực Tuấn Vinh sẽ chia sẻ 5 nguyên nhân gây hỏng bơm thủy lực phổ biến nhất giúp bạn hiểu để phòng tránh, từ đó kéo dài tuổi thọ bơm và đảm bảo hiệu suất công việc.

1. Không thay lọc dầu và dầu thủy lực định kỳ
Dầu bẩn là kẻ thù thầm lặng của mọi hệ thống thủy lực. Khi không thay lọc hoặc dầu định kỳ: Dầu bị nhiễm cặn → mài mòn bề mặt piston, plate, bạc tăng độ nhớt hoặc mất tính bôi trơn → bơm hoạt động nóng bất thường. Cặn kim loại quay vòng trong hệ thống → làm hỏng seal, vòng bi, trục bơm. Rất nhiều trường hợp bơm mòn lệch, tạo tiếng kêu to, hoặc cháy phớt là do dầu bẩn!

2. Lắp sai hoặc không căn chỉnh đúng khớp nối trục bơm
Một lỗi thường gặp ở quá trình thay thế bơm thủy lực mới hoặc sau khi đại tu. Nếu lắp sai trục: Gây lệch tâm → mòn trục, gãy then, nứt mặt bích, rung lắc khi vận hành → làm hỏng phớt chặn dầu, mòn vòng bi sớm có thể gây gãy trục bơm sau thời gian ngắn. Luôn kiểm tra độ đồng tâm và bề mặt tiếp giáp khi lắp bơm mới.

3. Hút gió vào bơm – không xả khí đúng cách
Khi đường hút có không khí (hở phớt, rò dầu, rỗng dầu ban đầu), hoặc không xả khí khi thay bơm: Tạo bọt khí trong dầu → bơm chạy hụt áp, rung, gào gây xâm thực → ăn mòn bánh răng, piston, mặt plate và bề mặt ma sát bị rỗ tổ ong, xước sâu. Đây là nguyên nhân âm thầm gây “chai lực”, mà thợ không chuyên thường bỏ qua.

4. Hoạt động quá tải – sai thông số thiết kế
Dùng bơm nhỏ cho hệ thống tải nặng, hoặc tăng áp lực để “lấy lực nhanh” → gây hỏng bơm rất nhanh: Bơm nóng lên bất thường → phá hỏng phớt áp lực vượt ngưỡng thiết kế → gãy mảnh piston, nứt plate. Mòn nhanh dù tuổi thọ còn thấp >> Vì vậy cần lắp đúng loại bơm, đúng thông số áp – lưu lượng là yếu tố bắt buộc.

5. Van relief – van xả áp bị kẹt hoặc cài sai
Van relief (an toàn) giúp giới hạn áp lực hệ thống. Nếu van: Bị kẹt đóng → hệ thống không xả được khi áp cao → bơm “chịu trận” → cháy bơm cài sai áp → bơm phải chạy quá lực liên tục rò nội → không đủ lực → hiểu lầm là bơm yếu → thay nhầm bơm. Khi kiểm tra bơm yếu, luôn test áp trước đừng vội đổ lỗi cho bơm!

Kết luận: Bơm thủy lực không phải lúc nào cũng hỏng do chính nó. Hiểu đúng nguyên nhân sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí sửa chữa, tránh “thay sai – sửa lại nhiều lần”. Hãy luôn chú ý bảo trì định kỳ, kiểm tra thông số, và xử lý triệt để lỗi hệ thống trước khi quyết định thay bơm.